Rotator Manşet Yırtığı (Rotator Kılıf Yırtığı)
Rotator manşet nedir?
Rotator manşet,humerus (üst kol kemiği)kemiğinin üst ucundaki omuz eklemini yapan baş kısmını çepeçevre saran, dört adet kastan oluşan yapıdır. Omuz eklemini yerinde tutar ve omuzun yukarı-aşağı ve içe-dışa dönüş hareketlerini yaptırır.
Rotator manşet yırtığı nasıl oluşur ve nasıl anlaşılır?
Rotator manşet yırtığı, düşme gibi akut bir yaralanma sonucu oluşabileceği gibi, yıpranmaya bağlı kronik bir nedenle de oluşabilir. Özellikle 40 yaş üzerinde kürek kemiğinin önünde yer alan akromion adlı kemik çıkıntının altında tendonun sıkışması sonrası oluştuğu düşünülmektedir. Öncelikle omuzdan kola yayılan ağrı meydana gelir. Kolun başın üzerine kaldırıldığı hareketlerde ağrı görülebilir. Etkilenen taraf üzerine yatıldığında, ağrı şiddetlenebilir. Kolda güçsüzlük görülür, saç taranması ve sırt kaşınması gibi aktiviteleri yapmada zorluk çekilebilir.
Omuz bölgemde ağrı varsa ve omzumu kullanmaya devam edersem ne gibi sonuçlarla karşılaşabilirim?
Rotator manşet yırtığı zaman içinde büyüyebilir. Bu durum tekrarlayan hareketlere ve yeni bir zedelenmeye bağlı olabilir. Rotator manşet yırtığınız olduğunu biliyorsanız, şiddetlenen ağrı ve kuvvet kaybı şikayetleriyle karşı karşıyaysanız mevcut yırtıkta büyüme ve genişleme olduğu düşünülebilir.
Rotator manşet yırtığı zamanlamasına göre kaça ayrılır?
Rotator manşet yırtığının zamanlamasına göre ikiye ayrılır.
a-Akut rotator manşet yırtığı:
Kol açık haldeyken üzerine düşme ya da ağır bir yük taşırken omuzun aşağıya doğru zorlanması neticesinde oluşur. Yanısıra köprücük kemiği kırıkları ve omuz çıkıklarıyla beraber görülebilir.
b-Kronik (dejeneratif) rotator manşet yırtığı:
Kasta meydana gelen aşınmaya bağlı olarak uzun zaman içerisinde oluşur. Rotator manşet yırtıkları dominant omuzda (baskın olarak kullanılan omuzda) daha sık görülür.
Rotator manşet yırtıkları, yırtığın tipine göre kaça ayrılır?
Rotator manşet yırtığının zamanlamasına göre ikiye ayrılır.
a- Parsiyel ( kısmi ) rotator manşet yırtığı:
Rotator manşet tendonlarında tam ayrılma gözlenmez, devamlılığını sürdürür fakat tendon yaralanmıştır.
b- Komplet (tam) kat rotator manşet yırtığı:
Tendonlarda tam ayrılma gözlenir. Yumuşak doku iki parçaya ayrılmıştır.
Rotator manşet yırtığının tanısı nasıl koyulur?
Hastadan alınan ayrıntılı bir öykü ve rotator manşet yırtığına özel testlerle doktorunuz muayeneye başlar. Şüphelenildiği durumlarda omuz radyografileri ve ultrasonografiden faydalanılır. Kesin tanı koymak ve yırtığın yapısını anlamak, eşlik eden olası patolojileri ortaya koymak ve ayırıcı tanı için MR tetkiki kullanılır.
Rotator manşet yırtığının tedavisi nasıl uygulanır?
Eğer omzunuzda rotator manşet yırtığı varsa ve şiddetlenen ağrıya rağmen omzunuzu kullanmaya devam ediyorsanız, yırtığın büyümesine neden olabilirsiniz.
Kronik omuz ve kol ağrısının varlığı, doktorunuzu görmeniz için yeterli sebeplerdir. Erken tedavi semptomların ağırlaşmasının engellenmesi açısından en iyi tedavi yöntemidir. Ayrıca gündelik hayatınıza daha erken dönmenizi sağlayabilir.
Tedavinin amacı, ağrının dindirilmesi ve fonksiyonların yeniden kazandırılmasının sağlanmasıdır. Doktorunuz, size yaşınıza, aktivite düzeyinize, genel sağlık durumunuza ve yırtığın durumuna göre en uygun tedavi yöntemini sunacaktır.
Cerrahi dışı tedavi yöntemleri
Hastaların yaklaşık % 50’ sinde cerrahi tedavi uygulanmadan ağrının dindirilmesi ve fonksiyonların geri kazandırılması mümkündür.
İstirahat: Doktorunuz size istirahat ve kolunuzu başınızın üzerine götürmenzi gerektirecek ativiteleri yapmamanızı önerebilir. Ayrıca omzunuzu korumak ve sabit kalmasını sağlamak amacıyla bir askı verebilir.
Aktivite kısıtlaması: Omuz ağrısına neden olan aktivitelerden kaçınılması gerekmektedir
Medikal tedavi: İlaçlarla ağrının dindirilmesi sağlanabilir
Güçlendirme egzersizleri ve fizik tedavi: Özel bir egzersiz programı ile hareket açıklığı geri kazanılabilir ve omuz çevresi kaslar güçlendirilebilir.
Steroid enjeksiyonu: İstirahat, medikal tedavi ve fizik tedaviyle iyileşme sağlanamazsa, lokal anestetik maddeyle birlikte steroid uygulanması ağrının dindirilmesi ve fonksiyonların kazanılması için faydalı olabilir.
Cerrahi Tedavi: Cerrahi dışı yöntemlerle ağrınız dindirmiyor veya fonksiyonlarınızı kazanamıyorsanız, doktorunuz size cerrahi müdahaleyi önerebilir.
Cerrahinin düşünüleceği diğer durumlar;
- Semptomlar 6-12 ay içinde gerilemiyorsa
- 3 cm’ den büyük bir yırtık varsa
- Omzunuzda kuvvetsizlik ve fonksiyon kaybı varsa
- Yırtığınız yakın bir zamanda oluşmuşsa
